PROF. DR. HİDAYET AKDEMİR

Tanım: Boyun omurgaları arasında amörtisör görevi yapan kıkırdak yapının yırtılması veya yaşlanma sonrası kıkırdak dokunun bozulması (dejenerasyonu)  ortaya hastalıktır.
 
Hastalığın Genel Özellikleri ve Görülme Sıklığı;
 
Boyun fıtığı bel fıtığından sonra görülen ikinci sıklıkla görülen omurgadaki fıtık bölgesi boyun bölgesidir.
Boyun fıtığı bir orta  yaş gurubu hastalığı olup erkeklerde kadaınlara nazaran birz daha sık görülmektedir. 50 yaş gurubu bireylerin  % 20-25' inde boyundaki omurgalarda hem kıkırdak hemde kemik yapıda bozulmalar  görülürken bu oran 65 yaş üzerindekileri bireylerde de % 75-80 çıkmaktadır.En sık boyun fıtığı bölgesi servikal 5- 6 ve servikal 6-7 seviyesinde görülürken daha aza sıklıkla  servikal 4-5 bölgesinde dahada nadiren servikal 3-4 bölgesinde görülür.
Tüm boyun fıtıkların % 75  3- 4 hafta içerisinde kendiliğinden veya tıbbı tedaviyle iyileşir.
 
Boyun Fıtığı Nedenleri;
 
 1: Travma (özellikle araç kazalarında arabaya arkadan vurulması),
 2: Dejenerasyon (fizyolojik yaşlanma),
 3: Biokimyasal değişiklikler,
 3: Boyun omurgaları kireçlenmeleri,
 4: Genetik.
 
Boyun Fıtığı Risk faktörleri;
 
 1: Boyun yanlış hareketleri ve yanlış pozisyonlar,
 2: Boyun kaslarının zayıflığı,
 3::Bazı meslekler ( uzun süre bilgisayar kullanımı,başı öne eğik konumda  uzun süre çalışan meslekler),
  4: Emosyonel gerginlik.

 
 
Boyun Fıtığı Şikayetleri ve Bulguları:
 
Boyun ağrısı en belirgin boyun fıtığı şikayetidir. Boğun ağrısı bel ağrısından farklı olarak başlangışta daha hafif olur.Genellikle öksürme, hapşırma ve ıkınma gibi kafa içi basıncını artıran hareketlerle ortaya çıkar. Ağrı özelliklle geceleri artar. Bu ağrıyı boyun hareketlerinde kısıtlılık ve boyun kaslarında kasılma takip eder. Ağrı ve kasılma iç, içe girmiş bir fasit daire şeklinde olup ağrı kasılmayı kasılma ise ağrıyı ortaya çıkarmaktadır.Hastalık ilerledikçe boyun ağrısın takiben kola vuran yansıyan ağrı ortaya çıkar.Kola vuran ağrılarla beraber ellerde uyuşma hisssizlikler, bazende güçsüzlükler(kuvetsizlik) ortaya çıkar ki bu durum oldukça ilerlemiş bir tablodur. Boyun fıtığı tedavisindeki amaç bu kısır döngüyü çözme olmalıdır. Boyun fıtığı omurlikten çıkan siniri yanlardan sıkıştırmaya başlayınca  ilgili tarafta kolda uyuşmalar, kuvet kayıpları, refleks kaybı ve kas erimeleri ağrı şikayetini takip eder. Ancak bazı boyun fıtıkları varki bunlarda ise omurilik siniri ortadan bası altında kalması sonrası, her iki kolda omuzlarda ağrı boyun hareketlerinde kısıtlama ve her iki kolda uyuşmalar, kuvetsizlikler, kas erimeleri, refleks değişikleri görülür. Bazen boyun fıtığına bağlı bası ilerlerse myelopati denilen tablo olaya eklenir bu durumda tipik uyuşmaların yanında hastanın bacakaları da olaya katılır böylece yürüme bile bozulur. Çok nadiren idrar kontrolunde  bozulmalar görülür.
 
Boyun Fıtığı Teşhis;
 
İyi bir anemnez ve detaylı bir nörolojik muayene boyun fıtığı şüphesi olan hastanın değerlendirilmesinde oldukça önemlidir. İyi bir muayene teşhisinde önemlidir. Burada hem boyun fıtığı teşhisinde hemde ayırıcı teşhis te göz önünde bulundurulucak bazı hastalıkları ekarte edbilmek için aşağıdaki teşhis yöntemlerine başvurulmalıdır.
  
 1: Direk boyun grafilerileri gerektiğinde oblik ve fleksion ekstansion görüntüler,
 2: Servikal Bilgisayarlı Tomografi ( Özellikle kemik kanal darlıkaları, kaymaları, kireçlenmeleri),
 3: Boyun Magnetig Rezonans Görüntüleme ( Günümüzde en duyarlı görüntüleme tekniğidir),
 4: Elektromyelografi (Özellikle kas hastalıkaları ve Nöropatik hastalıklar),
 5: Rutin kan testleri ( Tam kan, romatolojik testler),
 6: Kemik dansimetre.
 
Boyun Fıtığı Ayırıcı Teşhis
 
 1: Periferik sinir tuzak nöropatileri,
 2: İnfeksion  hastalıkaları ( Burusella, omurga tuberkulozu,diskitis),
 3: Omurilik tümörleri, pankoast tümörü,
 4: Brakial pleksus zedelenmeleri,
 5: Hidrosirongomyeli,
 6: Multipl skleroz, kas hastalığı,
 7: Nöropatik durumlar.
 
Boyun Fıtığı Tedavi
 1: Tıbbı tedavi;
     İlaç tedavisi (ağrı kesiciler, kas gevşeticiler)
     Fizik tedavi ve egzersisler
     Eğitim
 2: Cerrahi tedavi indikasyonları;
     Tıbbı tedaviye cevapsız şiddetli kol ağrısı yanında motor kuvetsizlik olanlar,
     Omurilik basısına bağlı myelopatisi olanlar,
     Sadece ağrı şikayeti relatif bir indikasyondur.